Żydzi
"Cracovia to Żydzi" - głosi spotykane czasami pogląd. W samym Krakowie jest on szczególnie popularny wśród części kibiców konkurencyjnych klubów, którzy stosowane wobec Pasów określenia "Żydzi" czy "pejsy" uważają za wyzwiska.
Kluby żydowskie w Krakowie
Przed II wojną światową istniało w Krakowie kilka klubów mniejszości żydowskiej. Dwa najbardziej znane to
- Żydowskie Towarzystwo Sportowe Jutrzenka Kraków (założone w 1910)
- Żydowski Klub Sportowy Makkabi Kraków (założony w 1909).
Oprócz nich istniały mniej znaczące sportowo kluby
- Żydowski Klub Sportowy Hagadur Kraków
- Żydowski Klub Sportowy Hagibor Kraków
- Żydowski Klub Sportowy Hakoah Kraków (założony w 1922)
- Żydowski Klub Sportowy Jehuda Kraków
- Żydowski Klub Sportowy Młodość Kraków (założony w 1911 , do kwietnia 1914 używający nazwy Jugend Kraków)
- Żydowsko-Robotniczy Klub Sportowy Siła Kraków
Jutrzenka w 1927 zagrała w nowoutworzonej I lidze. Miejsce w niej otrzymała po ... Cracovii, która nie przyjęła zaproszenia do Ligi - wówczas zbuntowanej i rozłamowej wobec PZPN. Był to jedyny jej sezon w I lidze. Jutrzenka i Makkabi przez lata grały w krakowskiej Klasie A czyli na najwyższym poziomie ligowym w okręgu krakowskim. Makkabi było drugim klubem w Krakowie w 1921 wyprzedzając w tabeli Wisłę, tą samą pozycję osiągnęła Jutrzenka w 1924 wyprzedzając Cracovię.
Makakbi miało swój stadion w pobliżu Wawelu to obecny stadion Nadwiślanu, stadion Jutrzenki znajdował się tam obecnie jest stadion Wisły, czyli tuż obok dawnego stadionu Wisły przy al. 3 Maja i w pobliżu lekkoatletycznego stadionu Cracovii.
Jutrzenka i Makkabi były klubami skonfliktowanymi, różnice między nimi dotyczyły polityki. Makkabi było powiązane z ruchem syjonistycznym, Jutrzenka z lewicowym Bundem. Celem syjonistów było założenie żydowskiego państwa w Palestynie i masowa emigracja tam, do tego czasu domagali się autonomii dla polskich Żydów. Bund przyszłość Żydów widział w integracji z Polską z zachowaniem odrębności narodowej i autonomii oświatowo-kulturalnej. Mecze między Jutrzenką a Makkabi były szczególnie zażarte - nazywano je świętą wojną na długo zanim przeniesiono to określenie na mecze Cracovii z Wisłą. Zresztą pierwszym, który to uczynił był piłkarz Cracovii, a Jutrzenki wychowanek Ludwik Gintel.
Cracovia - klub demokratyczny
Cracovia powstała jako organizacja krakowskiego środowiska akademickiego, mimo to, (a może raczej dzięki temu) była klubem, jak wówczas mówiono, demokratycznym. Oznaczało to, że jest otwarta na wszystkie grupy i środowiska. Nigdy nie ustanawiała żadnych barier klasowych, religijnych bądź narodowościowych. Podziały klasowe były jeszcze bardzo mocne na początku XX wieku, mimo to w Cracovii było miejsce dla arystokratów, mieszczan, rzemieślników, robotników, studentów i uczniów. Nie liczyło sie pochodzenie, jedynym kryterium były umiejętności sportowe.
Cracovia swoją polskość podkreślała narodowymi biało-czerwonymi barwami. To właśnie działacze Cracovii doprowadzili do powstania Związku Polskiego Piłki Nożnej - związku piłkarskiego grupującej kluby z Galicji. Przed jego powstaniem polskie kluby należały do związku austriackiego. Mimo tego w Cracovii nie było żadnych barier narodowościowych. Oprócz Polaków w Pasach grali i działali Anglicy, Austriacy, Węgrzy, Czesi i oczywiście Żydzi.
Taki otwarty, demokratyczny charakter Cracovii nie odpowiadał wszystkim, zwłaszcza osobom o nacjonalistycznych poglądach. Przykładem może tu byc tzw. sprawa Pychowskiego,a zwłaszcza użyte przez niego argumenty. Z Cracovii do Wisły w zamian za obietnicę otrzymania mieszkania odszedł Aleksander Pychowski. "Przegląd Sportowy" podśmiewywał się, że "pewien czołowy klub zamierza wybudować kamienice dla werbowania graczy Cracovii". W czasach amatorskiego futbolu i taki materializm nie był dobrze widziany. Pychowski postanowił sie jakoś bronić. Napisał list do redakcji "PS". Wszystkiemu zaprzeczył i podał inne, rzekomo prawdziwe, powody. Oto dlaczego wg niego samego przeszedł odszedł z Cracovii:
"Klub czołowy w Krakowie i w Polsce w tak przygniatającej większości polski i chrześcijański rządzony jest faktycznie przez nieliczny szereg jednostek pochodzenia żydowskiego [...] społecznie i etycznie niżej stojących jednostek".
W tym samym numerze jest też odpowiedź Cracovii: tego komentować nie będziemy "gdyż uwłaczałoby to naszej godności".[1]
Paragraf aryjski
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Stosunek kibiców Cracovii do określenia "Żydzi"
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.