Czesław Marchewczyk: Różnice pomiędzy wersjami
| Linia 147: | Linia 147: | ||
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Rakowickim|Marchewczyk, Czesław]] | [[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Rakowickim|Marchewczyk, Czesław]] | ||
[[Kategoria:Członkowie Rady Seniorów|Marchewczyk, Czesław]] | [[Kategoria:Członkowie Rady Seniorów|Marchewczyk, Czesław]] | ||
[[Kategoria:Trenerzy hokeja na lodzie|Marchewczyk, Czesław]] | |||
Wersja z 23:53, 8 lis 2021
| Czesław Marchewczyk | |||
| |||
| Informacje ogólne | |||
|---|---|---|---|
| Imię i nazwisko | Czesław Marchewczyk | ||
| Data urodzenia | 1 października 1912 | ||
| Miejsce urodzenia | Kraków ,Polska | ||
| Zmarły | 10 listopada 2003, Kraków | ||
| Pseudonim | Nowak | ||
|
W/G/A - wystepy/gole/asysty | |||
Czesław Marchewczyk (Czesiewicz, Majewski) urodzony 1 października 1912 w Krakowie, zmarł 10 listopada 2003 w Krakowie i tam pochowany.
W 1934 ukończył Państwową Szkołę Techniczną - Wydział Budownictwa. W 1949 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie nadała mu stopień inżyniera budowniczego w zakresie architektury.
Hokeista-napastnik, od dziecka trenował hokej, najpierw w Sokole, a od 1927 w Cracovii, w której gral do zakończenia kariery w 1949.
Jako pierwszy krakowianin został powołany do reprezentacji Polski, w której rozegrał 66 meczów, zdobywając 20 bramek. Reprezentował Polskę na trzech olimpiadach zimowych: Lake Placid (1932), Garmisch-Partenkirchen (1936) i St Moritz (1948). Brał również udział w pięciu turniejach o hokejowe mistrzostwo świata (1930, 1935, 1937, 1938, 1939). Trzykrotnie zdobywał mistrzostwo Polski, w 1937, 1946, 1947.
Sukcesy odnosił także w piłkę ręczną, zdobywając dla Cracovii dwa razy mistrzostwo Polski - 1930, 1933. W 1935 rozegrał jedno spotkanie w reprezentacji kraju.
Po zakończeniu kariery zawodniczej w latach 1957-1967 członek zarządu PZHL. Był pomysłodawcą i stał na czele społecznego komitetu budowy sztucznego lodowiska w Krakowie (otwartego w 1961).
Członek Rady Seniorów od 1966r..
Odznaczony: Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Cracoviae Marenti. W 1994 został odznaczony medalem Kalos Kagathos.
Wywiad z Czesławem Marchewczyk
Echo Krakowa
-Jak długo pan gra w hokeja? —rzucamy pierwsze pytanie.
— Dobrych piętnaście lat! Karierę moją rozpocząłem w Cracovii i jestem jej wierny aż do końca.
— Ile razy grał pan w reprezentacji Polski?
— Jeśli mnie pamięć nie myli — grałem już około 90 razy w barwach Polski, a na pewno 96 razy nosiłem koszulkę z Białym Orłem. Jednak nie wszystkie mecze były spotkaniami oficjalnymi. Obecnie jestem jednym z najstarszych zawodników w Polsce jeśli chodzi o ilość meczów — dodaje Marchewczyk, grałem wie le dobrych spotkań i pamiętam czasy chwaty i triumfów naszej narodowej jedenastki. Dość chyba powiedzieć, że Polska ulegała takiej Kanadzie zaledwie 0:1.Mam nadzieję, że po kilku latach pracy nad polskim hokejem, dojdziemy znowu do takiej formy, że będziemy godnym przeciwnikiem Kanady czy też Czechów.
— Czy pańskim zdaniom, wyjazd na Olimpiadę drużyny polskiej jest celowy i wskazany? — zadajemy dalsze pytanie.
— Nie tylko wskazany i celowy — ale wprost konieczny — odpowiada nasz olimpijczyk. Jeśli mamy zamiar podnieść poziom hokeja polskiego, to tylko w spotkaniach z zagranicznymi drużynami. Jeśli chodzi o samą olimpiadę — to obecność nasza w Szwajcarii jest bezwzględnie wskazana, mimo, że nie możemy sobie rościć wielkich pretensji do zajęcia dobrego miejsca.
— Czy uważa pan ustalony skład naszej reprezentacji za najlepszy?
— Takiego zdania był kapitan związkowy PZHL, który jedyny jest za to odpowiedzialny. A że przy tym jest to stary zawodnik i olimpijczyk — uważam więc, że nie ma tu nic do gadania.
-— Ostatnie pytanie, panie Czesławie — czy zamierza pan jeszcze da¬lej grać po przyjeździe z Olimpiady?
-Oczywiście! — będę grał w moim klubie tak długo, jak tylko utrzymam się w formie. Później zaś — zresztą w myśl przyrzeczenia złożonego na obozie w Dziekance — będę szkolił narybek bądź to klubowy, bądź też w Okręgu.
Życiorys
AWF
W styczniu 1926 r., wraz z kilkoma kolegami z IX Gimnazjum zapisał się do sekcji hokejowej „Sokoła” w Krakowie i rozpoczął treningi w Parku Krakowskim, gdyż tam znajdowała się ślizgawka. Już w lutym tegoż roku pierwszy raz wystąpił w drużynie hokejowej „Sokoła” w meczu wygranym w stosunku 2:1 z hokeistami K.S. „Cracovii”. Po tym meczu kierownik sekcji hokejowej „Cracovii” Zygmunt Szembek poprosił rodziców Czesława Marchewczyka, aby pozwolili synowi grać w barwach „Cracovii” i od tej pory został on zawodnikiem tego Klubu Sportowego.
W styczniu 1930 r. Czesław Marchewczyk pierwszy raz został powołany do hokejowej reprezentacji Polski na mistrzostwa świata odbywające się w tymże roku w Chamonix. Tam polska drużyna zajęła 5 miejsce, ale Marchewczyk który był zawodnikiem rezerwowym, wystąpił tylko w jednym meczu z Japonią, wygranym przez Polaków 5 : 0 i zdobył w nim 2 bramki. Po powrocie do kraju dowiedział się, że jest zawieszony w prawach ucznia za udział w hokejowych mistrzostwach świata, gdyż mimo otrzymanej zgody ze strony Ministerstwa, takiego pozwolenia nie wydał mu Kurator Okręgu Szkolnego Krakowskiego.
W następnym roku hokejowe mistrzostwa świata odbywały się w Polsce w Krynicy, lecz Marchewczyk w nich nie uczestniczył z uwagi na obowiązujący go zakaz wydany przez Ministerstwo Oświecenia Publicznego. Dopiero, gdy w maju 1931 r. zdał egzamin maturalny mógł spokojnie przygotowywać się do udziału w Zimowych Igrzyskach Olimpijskich, które odbyły się w lutym 1932 r. w Lakę Placid. Tam Marchewczyk występował już w podstawowym składzie polskiej drużyny, która po wysokich porażkach z hokeistami Kanady i USA, przegrała także z drużyną Niemiec i ostatecznie zajęła 4 miejsce w turnieju olimpijskim.
Po maturze Czesław Marchewczyk podjął dalszą naukę w Państwowej Szkole Technicznej w Krakowie, na Wydziale Budownictwa, którą ukończył w 1934 r. W 1933 r. był on reprezentantem Polski podczas hokejowych mistrzostw świata, rozgrywanych w Pradze i tam wraz z naszą drużyną zajął 7 miejsce.
Po ukończeniu Szkoły Technicznej Czesław podjął pracę w Wydziale Architektury krakowskiego magistratu. Nadal jednak czynnie uprawiał sport i to nie tylko hokej na lodzie, ale również był zawodnikiem drużyny piłki ręcznej 11-osobowej w KS „Cracovia”. W roku 1930, wraz z drużyną piłki ręcznej „Cracovii” zdobył tytuł mistrza Polski, a sukces ten powtórzył w 1933 r. Ponadto, w 1935 r. został powołany do reprezentacji Polski w piłce ręcznej i w tymże roku wystąpił w jednym meczu międzypaństwowym, grając przeciwko drużynie Niemiec. Także w roku 1935, lecz z hokeistami „Cracovii”, zajął 3 miejsce w rozgrywkach o mistrzostwo Polski i trzeci już raz wystąpił w hokejowych mistrzostwach świata rozgrywanych w Davos, zajmując tam z polską drużyną 10 miejsce.
Od 1933 r., kiedy to zawodnikiem „Cracovii” został Andrzej Wołkowski, Czesław Marchewczyk razem z nim oraz z Adamem „Rochem” Kowalskim tworzył słynny bramkostrzelny atak swej drużyny klubowej, a także reprezentacji Polski.
W roku 1936 odbywały się kolejne IV Zimowe Igrzyska Olimpijskie w niemieckim mieście Garmisch Partenkirchen. W igrzyskach tych, wraz z polskimi hokeistami, wystąpił również Czesław Marchewczyk oraz jego partnerzy klubowi - Wołkowski i Kowalski. Nie był to występ udany, gdyż Polacy po porażkach z Kanadą 1 : 8 i Austrią -1:2 oraz po zwycięstwie nad Łotwą -9:2 (Marchewczyk zdobył 3 bramki), zajęli 3 miejsce w grupie i odpadli z dalszych rozgrywek.
W następnym roku, wraz z hokeistami „Cracovii” Czesław Marchewczyk zdobył tytuł mistrza Polski i kolejny już raz był naszym reprezentantem na hokejowych mistrzostwach świata, rozgrywanych w Londynie, gdzie Polacy zajęli 8 miejsce. Na mistrzostwach świata występował jeszcze dwukrotnie, zajmując w 1938 r. 7/8 miejsce oraz w 1939 r. - 6 miejsce. Ponadto wraz z hokeistami „Cracovii” uczestniczył też w rozgrywkach o mistrzostwo Polski i w 1937 r. został ponownie mistrzem, a w 1939 r., ze swoją drużyną, zajął 6 miejsce.
W 1939 r. wybuchła wojna z Niemcami, a po klęsce wrześniowej nastąpiła okupacja niemiecka i uprawianie sportu w Polsce było zakazane. W roku 1940, Czesław Marchewczyk podjął działalność konspiracyjną jako żołnierz Armii Krajowej, występując wówczas pod pseudonimem „Jarzyna”, a dowództwo jego oddziału znajdowało się w Kamionce koło podkrakowskiej miejscowości Rząska.
Po wojnie, pod koniec stycznia 1945 r. reaktywowano sekcję hokejową KS „Cracovia”, a w następnym roku odbyły się pierwsze powojenne mistrzostwa Polski, w których zwyciężyli hokeiści „Cracovii” z Czesławem Marchewczykiem i jego dawnymi partnerami Kowalskim, Wołkowskim i bramkarzem Maciejką na czele. Hokeiści „Cracovii” sukces ten powtórzyli również w roku 1947.
W 1948 r. Czesław Marchewczyk ostatni raz w swej karierze wystąpił w Zimowych Igrzyskach Olimpijskich, tym razem odbywających się w St. Moritz. Tam polscy hokeiści zajęli 6 miejsce. Po tych igrzyskach Czesław Marchewczyk zagrał jeszcze tylko w jednym meczu swej drużyny „Cracovii”, występując w marcu 1948 r. przeciwko hokeistom warszawskiej „Legii” i ze względu na chorobę, zakończył swą karierę sportową. Łącznie w latach 1930-1948 wystąpił 66 razy w hokejowej reprezentacji Polski, zdobywając dla niej 20 bramek.
W latach 1946-1948 Czesław Marchewczyk pracował w Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego w Krakowie, a następnie do roku 1953, w Zjednoczeniu Budownictwa Miejskiego w Krakowie na stanowisku zastępcy dyrektora do spraw technicznych. W międzyczasie, bo w 1949 r. na podstawie przeprowadzonego postępowania kwalifikacyjnego uzyskał tytuł inżyniera budowniczego w zakresie architektury na Wydziale Architektury Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (Wydziały Politechniczne AGH).
W 1953 r. inż. Marchewczyk przeniósł się do Wojewódzkiego Biura Projektów w Krakowie, pracując tam na stanowisku starszego projektanta, a w latach 1966-1970 na stanowisku zastępcy dyrektora do spraw technicznych w Zarządzie Inwestycji Ośrodków Turystycznych ORBIS w Krakowie. W latach 1970-1973 pracował w Zjednoczeniu Przemysłu Mięsnego w Krakowie jako kierownik działu inwestycji oraz w latach 1973-1975 w Dzielnicowym Zarządzie Budowy Mieszkań - Śródmieście, a następnie do roku 1977 w „Energopolu” 2 w Krakowie, kiedy to przeszedł na emeryturę.
Czesław Marchewczyk przez wiele lat działał także społecznie między innymi w swym Klubie „Cracovia”, będąc tam członkiem Rady Seniorów. W latach 1953-1966 był ponadto członkiem zarządu Krakowskiego Okręgowego Związku Hokeja na Lodzie i w latach 1957-1967 członkiem zarządu Polskiego Związku Hokeja na Lodzie oraz przewodniczącym Komisji Sprzętowej PZHL. W roku 1959 pełnił również funkcję Kapitana Sportowego PZHL.
Z inicjatywy inż. Marchewczyka w 1957 r. powstał Komitet Budowy Sztucznego Lodowiska w Krakowie, a w dniu 18 stycznia 1961 r. nastąpiło jego uroczyste otwarcie. Ponadto od 1949 r. Czesław Marchewczyk był działaczem w sekcji szermierczej K.S. „Budowlani” w Krakowie, a później od 1957 r. w „Krakowskim Klubie Szermierzy”.
Będąc już na emeryturze inż. Marchewczyk działał też w Krakowskim Klubie Olimpijczyka, a od 2000 r. w Małopolskiej Radzie Olimpijskiej.
Zmarł 10 XI 2003 r. w Krakowie i został pochowany na krakowskim Cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony, między innymi, tytułem Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej (1961 r.), Odznaką Stulecia Sportu Polskiego (1967), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976), oraz w 1994 r. medalem Kalos Kagathos.
Plac
13 marca 2013 Rada Miasta Krakowa podjęła uchwałę nr LXIX/1002/13. Na wniosek Komisji Kultury, Promocji i Ochrony Zabytków zapisany w druku nr 1160 zdecydowała, że plac obok lodowiska Cracovii nosić będzie nazwę im. Czesława Marchewczyka.
Piorun
29 lipca 1937 w 55 minucie meczu Garbarnia Kraków - AKS Chorzów piorun uderzył w trybunę. Poparzeniu uległo 7 widzów, w tym Czesław Marchewczyk. Gracz Pasów miał poparzoną prawą stronę klatki piersiowej i lewe przedramię.
