Austriacki Związek Piłki Nożnej

Z WikiPasy.pl - Encyklopedia KS Cracovia
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Austriacki Związek Piłki Nożnej (Österreichischer Fußball-Verband, ÖFV, od 1926 Österreichischer Fußball-Bund) - powstał 18 marca 1904. Od 1908 członek FIFA. Na mocy uchwały walnego zgromadzenia Cracovia 16 lutego 1910[1] zgłosiła akces do ÖFV i została jego członkiem. Jeszcze w tym samym roku tak samo zrobiły Wisła Kraków, Czarni Lwów i Pogoń Lwów.

ÖFV jako federacja

Przyjęta przez FIFA i obowiązująca do dziś zasada pozwala na przyjęcie tylko jednego związku z każdego państwa (wyjątek zrobiono tylko dla kolebki futbolu Wielkiej Brytanii). Cracovia i inne kluby polskie wstępując do ÖFV wymogły przekształcenie go w federację narodowych związków piłkarskich [2]. Intensywne starania i negocjacje między zainteresowanymi stronami doprowadziły w 1911 do przekształcenia ÖFV w federację grupującą pięć związków z następujących krajów:

  • Czechy
  • Dolna Austria
  • Galicja
  • Morawy-Śląsk
  • kraje alpejskie

Jako pierwszy powstał 16 maja 1911[3] Dolnoaustriacki Związek Piłki Nożnej (Niederösterreichischer Fußballverband - NÖFV), który zrzeszał kluby z właściwej Austrii (okolice Wiednia). Czechy były reprezentowane tylko przez kluby niemieckie. Tamtejszy związek nosił nazwę Niemieckie Zrzeszenie Piłki Nożnej dla Czech (Deutsche Fussball Verein für Böhmen - DFVfB) i powstał w Pradze 25 czerwca 1911[4]. Kluby czeskie miały odrębne zrzeszenie, powstały 19 października 1901 Czeski Związek Piłkarski (Český svaz fotbalový - ČSF), i mimo rozmów z ÖFV nie przystąpiły do ogólnopaństwowej federacji. Na terenie Galicji działał założony 25 czerwca 1911 we Lwowie Związek Polski Piłki Nożnej. Inicjatorem powstania ZPPN był działacz Cracovii Stanisław Kopernicki.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Związek Polski Piłki Nożnej.

Dzienna powstania Związku Piłki Nożnej Niemieckich Krajów Alpejskich (Deutsch-Alpenländische Fußball-Verband - DAFV) nie jest znana, pierwsze posiedzenie jego władz odbyło się 2 lipca 1911[5]. Zrzeszał on kluby z Górnej Austrii, Salzburga, Tyrolu, Voralbergu, Styrii oraz prawdopodobnie Karyntii, Krainy i Podbrzeża. Najdłużej trwało zakładanie związku dla klubów z Moraw i należącej do Austo-Węgier części Śląska. Rozpoczęte w 1911 z inicjatywy R.Jendrzejowskiego z klubu BBSV Bielsko przeciągnęło się aż do 13 lipca 1913[6]. Powstały wtedy w Ostrawie związek przybrał nazwę Niemiecki Związek Piłki Nożnej dla Moraw i Śląska (Deutscher Fussball Verband für Mähren und Schlesien - DFVfMuSch) i także nie objął klubów czeskich. Na liście nieprzypadkowo brak Węgier. Austro-Wegry były związkiem dwóch państw, stąd powstała 19 stycznia 1901 Węgierska Federacja Piłki Nożnej (Magyar Labdarúgó Szövetség - MLS) mogła zostać samodzielnym członkiem FIFA. W węgierskiej części Austro-Wegier 13 czerwca 1912 założono Chorwacki Związek Piłkarski (Hrvatski nogometni savez - HNS) - brak informacji o jego prawnych relacjach z MLS. W innych krajach monarchii (Bukowina, Dalmacja, Bośnia i Hercegowina) związki piłkarskie prawdopodobnie nie powstały.

ZPPN był członkiem austriackiej federacji przez niemal osiem lat aż do jesieni 1918 roku.

Wojna piłkarska FIFA-UIAFA

Uchwalona przez FIFA zasada jedno państwo - jeden związek postawiła za burtą kilka organizacji, które nie pogodziły się z tą regułą. Założyły one własną federację o nazwie Międzynarodowa Amatorska Unia Piłki Nożnej (Union International Amateur de Football Association - UIAFA[7]). Była to organizacja słaba liczebnie. W jej skład wchodzili amatorski związek angielski, jeden z francuskich związków i Czeski Związek Piłkarski ČSF oraz amatorskie związki z Belgii, Szwajcarii i Hiszpanii. FIFA na powstanie konkurencyjnej federacji zareagowała bojkotem zakazując gry z wszystkimi klubami zrzeszanymi przez UIAFA. Bojkot obejmował też wszystkie kluby ów zakaz łamiące.

Na terenie Austro-Węgier początkowo zakaz ten nie był przesadnie przestrzegany. ÖFV patrzyła na niego przez palce i udzielała zezwolenia klubom na grę z Czechami. W 1910 Cracovia grała 6-krotnie, a Wisła Kraków 5-krotnie z czeskimi klubami. Na jesieni 1910 Wisła zagrała jednak kolejne trzy mecze tym razem bez zgody, a w jednym przypadku wyraźnie mimo zakazu gry. Za łamanie bojkotu w listopadzie ÖFV zawiesił[8] Wisłę w prawach członka, a ta odpowiedziała wystąpieniem z ÖFV i struktur FIFA. Dla polskich klubów oznaczało to zakaz gry z Wisłą. "Wobec karności w międzynarodowej oragnizacyi piłki nożnej, kluby galicyjskie muszą na razie poddać się zakazowi Związku, pod grozą, że one z kolei byłyby wykluczone ze Związku, a zatem odcięte od całego ruchu footballowego we wszystkich krajach" napisano w cytowanym wyżej "Czasie". Na nic zdała się prośba[9] Cracovii o rozegranie derbów z Wisłą, nie doszedł do skutku także zapowiadany wcześniej[10] mecz Wisły we lwowskim turnieju.

Na wiosnę sytuacja Wisły stawała się coraz bardziej beznadziejna. Nie mogła sprowadzić rywali z Austrii, Węgier, Niemiec, nie mogła grać z liczącymi się polskimi klubami. Grywała ona mecze tylko z klubami czeskimi oraz słabymi świeżo powstałymi drużynami krakowskimi. Oznaczało to małe wpływy ze sprzedaży biletów i kłopoty finansowe dla Wisły. W maju 1911 udało się jej na jeden mecz sprowadzić szkocki klub Aberdeen, jednak szkocki związek musiał za złamanie bojkotu przepraszać[11] na kongresie FIFA i stało się jasne, że nie uda się sprowadzić następnych wartościowych rywali.

Chcąc nakłonić kogokolwiek do grania ze sobą Wisła sięga do metod nie-fair wykorzystując do tego patriotyczną retorykę. Otóż nieoczekiwanie ogłosiła ona w prasie[12], że zamierza zagrać z Cracovią 3 maja 1911, a zysk z meczu przeznaczy na cel funduszu TSL (organizacja utrzymująca polskie szkoły). Podstęp nie udał się - biało-czerwoni odmówili gry proponując, że przekażą na TSL dokładnie tyle ile zechce wcześniej wpłacić Wisła, a na wypadek gdyby Wisła nic nie chciała wpłacić dokładając jeszcze dochód brutto z tego dnia ze wszystkich swoich kortów tenisowych[13].

Przy okazji meczu z Aberdeen 21 maja 1911 Wisła podjęła desperacką próbę założenia związku konkurencyjnego wobec powstającego właśnie w ramach struktur FIFA Związku Polskiego Piłki Nożnej. Brak pewności co do nazwy tej organizacji. "Czas" określił go jako Związek Towarzystw Piłki Nożnej[14], a w różnych opracowaniach spotykane są nazwy Polski Związek Towarzystw Sportowych Piłki Nożnej czy Związek Footbalistów Polskich, a nawet ... Związek Polski Piłki Nożnej. Członkami-założyciela miałyby być oprócz Wisły następujące kluby: Polonia Kraków, Diana Podgórze, Krakus Podgórze, Kresy Biała, Resovia Rzeszów, Sandecja Nowy Sącz, Skawa Wadowice, Wisłoka Dębica, KF Mielec, KF Tarnów, Czarni Lwów i Lechia Lwów. Brak jednak jakiś źródeł potwierdzających skład założycielski, a podana tu lista pochodzi z roku ... 1986[15]. Z pewnością natomiast związek powstał bo na kongresie UIAFA w Roubaix 28 maja 1911 zadeklarował wstąpienie do tej federacji[16] co formalnie miało się uskutecznić na przyszłorocznym kongresie w Pradze.

I to w zasadzie wszystko co wiadomo o krótkiej działalności tego związku. Miesiąc później, 26 czerwca 1911 jeden z rzekomych członków-założycieli Czarni Lwów zakłada inne, należące tym razem do struktur FIFA zrzeszenie Związek Polski Piłki Nożnej. Mija raptem kolejny miesiąc i 26 lipca 1911 Wisła, nie czekając nawet na formalne zarejestrowanie ZPPN, prosi[17] o ponowne przyjęcie do ÖFV. Austriacki Związek Piłki Nożnej przychyla się do tej prośby i 17 sierpnia 1911 Wisła znów staje się jego członkiem co kończy futbolową wojnę FIFA-UIAFA na polskim gruncie.

Wspomniany wcześniej zapowiadany na 1912 kongres UIAFA w Pradze już nie odbywa się z braku ... UIAFA. Angielski związek amatorów rozpoczął negocjacje z The Football Association, które w 1914 doprowadziły do ich scalenia. Z prac UIAFA wycofał się także francuski związek, a pozostałe okazały być nietrwałymi kanapowymi tworami. Poza FIFA pozostał tylko Czeski Związek Piłkarski.

Wojna piłkarska ÖFV-FUAN

W 1914 Niemieckie Zrzeszenie Piłki Nożnej dla Czech (DFVfB) wystąpiło[18] z ÖFV. Jako uzasadnienie podano, że ogólnopaństwowy charakter Austriackiego Związku Piłki Nożnej, zrzeszającego przedstawicieli wielu narodów, utrudnia rozwój czysto narodowego niemieckiego sportu[19]. Niektóre kluby (np DFC Praga) nie pogodziły się z tą decyzją i pozostały w federacji. Jeszcze w tym samym roku DFVfB nawiązała współpracę z ... zrzeszającym kluby czeskie ČSF. Do sporów, na innym tle, doszło także na terenie własciwej Austrii. Niektóre kluby na czele z Vienną, najstarszym wiedeńskim klubem, wystąpiły z NÖFV i założyły odrębny Związek Piłki Nożnej w Dolnej Austrii (Fussballbund in Nieder Österreich - FBiNÖ[20]). Te trzy organizacje (DFVfB, ČSF i FBiNÖ) założyły własną federację[21]. Przyjęła ona nazwę Piłkarska Unia Narodów Austiackich (Football Union of the Austrian Nations - FUAN). O jej dalszych losach nie wiadomo prawdopodobnie zanikła niedługo po wybuchu I wojny światowej.

Wkrótce po rozpoczęciu działań wojennych, w październiku 1914 za namową władz państwowych ÖFV zniosła oficjalny zakaz gry z czeskimi klubami. 30 czerwca 1916 ČSF został rozwiązany. W tym samym roku Vienna powróciła do austriackiej ligi[22]. W 1917 doszło do rozmów między ÖFV, a klubami z Czech. Osiągnięto porozumienie o powrocie do federacji[23]. Zorganizowano wspólne mistrzostwa Czech[24] zarówno dla klubów czeskich jak i niemieckich - zwyciężył w nich DFC Praga. Ugoda z ÖFV nie trwała długo. Tę futbolową wojnę zakończył dopiero rozpad Austro-Węgier.

Przypisy

  1. Czas nr 86 z 23 lutego 1910
  2. Czas nr 195 z 30 kwietnia 1910
  3. NÖFV-Chronik von 1911 – 2009
  4. Král Lubomír: Historie německé kopané v Čechách, Praha 2006, wyd. 1, str 43 (wersja PDF)
  5. Illustriertes Österreichisches Sportblatt nr 28 z 8 lipca 1911
  6. Král Lubomír: Historie německé kopané v Čechách, Praha 2006, wyd. 1, str 43 (wersja PDF)
  7. Czasem spotyka się błędną nazwę Union International de Football Association - UIFA.
  8. Czas nr 513 z 10 listopada 1910.jpg
  9. Gazeta Poniedziałkowa nr 30 z 14 listopada 1910
  10. Gazeta Poniedziałkowa nr 30 z 14 listopada 1910
  11. Czas nr 255 z 7 czerwca 1911
  12. Ilustrowany Kuryer Codzienny nr 098 z 29 kwietnia 1911
  13. Czas nr 197 z 1 maja 1911
  14. Czas nr 225 z 18 maja 1911
  15. Echo Krakowa nr 85 z 1986, (za J.Kukulski "Pierwsze mecze, pierwsze bramki...")
  16. Ilustrowany Kuryer Codzienny nr 124 z 1 czerwca 1911
  17. Ilustrowany Kuryer Codzienny nr 177 z 5 sierpnia 1911
  18. Ilustrowany Kuryer Codzienny nr 27 z 1 lutego 1914 podaje, że to ÖFV wykluczył DFVfB
  19. Ilustrowany Tygodnik Sportowy nr 1 z 4 kwietnia 1914, artykuł "Polityka w sporcie"
  20. W niektórych opracowaniach widnieje nazwa Fussballverband in Nieder Österreich - FViNÖ. W ówczesnej prasie (np w tygodniku Illustriertes Österreichisches Sportblatt) funkcjonował także skrót FINÖ.
  21. Král Lubomír: Historie německé kopané v Čechách, Praha 2006, wyd. 1, str 49
  22. Austria Final League Tables (First and Second Level) na www.rsssf.com
  23. Czas nr 304 z 4 lipca 1917
  24. Král Lubomír: Historie německé kopané v Čechách, Praha 2006, wyd. 1, str 50